Toshkentdagi yangi qurilishlar endi hech kimni ajablantirmaydi. Ammo so‘nggi bir yil ichida Jizzax va Surxondaryo viloyatlarida uy-joy bozoridagi faollik birdan 25–30% ga oshgani hatto mutaxassislar uchun ham kutilmagan hol bo‘ldi.

Bu o‘sish shuni ko‘rsatadiki, mintaqaviy ko‘chmas mulk bozori endi poytaxt soyasidan chiqib, o‘z qoidalarini shakllantirmoqda.

O‘sish omillari: infratuzilma, migratsiya va ipoteka

Rieltorlar ma’lumotiga ko‘ra, Jizzaxda 2025 yilning dastlabki 8 oyida 4,2 mingdan ortiq oldi-sotdi shartnomasi rasmiylashtirilgan — bu o‘tgan yilga nisbatan 28% ko‘p. Surxondaryoda bu ko‘rsatkich biroz pastroq — 26%, lekin bu so‘nggi 5 yildagi rekord natijadir.

Asosiy sabablar quyidagicha:

  • Infratuzilma. 2024–2025 yillarda faqat Jizzax viloyatining o‘zida 35 ta yangi maktab, 12 ta bog‘cha qurildi, 60 km yo‘l foydalanishga topshirildi.
  • Migratsiya. Har yili Toshkentdan 10–12 mingga yaqin fuqaro viloyatlarga ko‘chmoqda, ularning bir qismi Jizzax va Surxondaryoni tanlamoqda.
  • Bank dasturlari. O‘tgan yil davomida ikki viloyatda 3,5 mingdan ortiq ipoteka krediti berilgan — bu 2023 yilga nisbatan 40% ko‘p.
  • Narxlar farqi. Jizzaxda 1 m² o‘rtacha $450–500, Toshkentda esa $1000–1200 atrofida. Shu sababli mintaqalar xaridorlar uchun yanada jozibador bo‘lmoqda.

Xaridorlar uchun nimani anglatadi?

Viloyat aholisi uchun bu jarayonlarning oqibatlari quyidagicha:

  • Uylar qimmatlashmoqda. Jizzaxda narxlar yil davomida 12%, Surxondaryoda 9% ga oshdi. Masalan, ikki xonali kvartira o‘tgan yili $20 ming bo‘lgan bo‘lsa, hozir $22–23 ming atrofida.
  • Tanlov kengaydi. Jizzaxda 2025 yilda quruvchilar 10 dan ortiq yangi loyiha boshladi.
  • Ijaralar oshmoqda. Jizzaxda bir xonali kvartiraning oylik ijara narxi $120 dan $150 gacha ko‘tarilgan, Termizda esa $100 dan $130 gacha.

Bozorga ta’siri

25–30% o‘sish butun soha uchun sezilarli ta’sir ko‘rsatdi:

  • Quruvchilar. Endi yirik kompaniyalar rejalashtirayotgan har to‘rtinchi loyiha viloyatlarda joylashgan.
  • Investorlar. Jizzaxda ijara rentabelligi yiliga 7–8% ni tashkil etadi — bu Toshkentdagi (5–6%) darajadan yuqori.
  • Mahalliy byudjet. Qo‘shimcha oldi-sotdilar yiliga 20 milliard so‘mga yaqin soliq tushumini ta’minlamoqda.

Xavf omillari

Ijobiy raqamlarga qaramay, muammolar ham mavjud:

  • Uy-joyning qulayligi. Viloyatlarda o‘rtacha oylik ish haqi 4,5 mln so‘m ($370) atrofida, ammo o‘rtacha ipoteka to‘lovi 3–3,5 mln so‘mni tashkil etadi — bu ko‘plab oilalar uchun og‘ir yuk.
  • Sifat pasayishi. Talab oshgani sabab ayrim quruvchilar arzon materiallardan foydalanmoqda. Bu esa Qurilish qo‘mitasi tomonidan tekshiruvlarga sabab bo‘lgan.
  • Ipotekaga bog‘liqlik. Mintaqalardagi bitimlarning 70% dan ortig‘i bank kreditlari orqali amalga oshmoqda.

Kelajak prognozi

Mutaxassislar fikricha, agar hozirgi sur’at saqlansa, 2027 yilga kelib Jizzaxda uy-joy narxlari yana 30–35%, Surxondaryoda esa 25% ga oshishi mumkin.

Viloyatlar bozori endi “zaxira variant” emas, balki poytaxt ko‘chmas mulkiga to‘laqonli muqobil sifatida shakllanmoqda. Aynan hozir investorlar va xaridorlar uchun yangi bosqich boshlanishidan oldin bozorga kirish imkoniyati mavjud.