Nega Samarqand, Buxoro va Farg‘onada ko‘chmas mulkka qiziqish ortmoqda: hududiy tendensiyalar tahlili
O‘zbekistonning tarixiy va sanoat markazlaridagi ko‘chmas mulk investorlardan tortib oddiy xaridorlargacha e’tiborni tortmoqda. Samarqand — yirik loyihalar markazi, Buxoro — boy tarixi bilan, Farg‘ona esa sanoati rivojlanayotgan hudud sifatida o‘ziga xoslikka ega. Keling, aynan nimalar talabni oshirayotganini va bu bozorga qanday ta’sir qilayotganini ko‘rib chiqamiz.
Samarqand: “millionlik shahar” va uy-joy narxlarining o‘sishi
Samarqand endi faqat turistik markaz emas. So‘nggi yillarda shahar kengaymoqda, yangi turar-joy majmualari barpo etilmoqda, infratuzilma yaxshilanmoqda. Bu omillar investitsiyalar uchun jozibadorlikni oshirmoqda.
Asosiy jihatlar:
- Yangi uylar narxining o‘sishi: mahalliy bozordagi ma’lumotlarga ko‘ra, Samarqandda narxlar yiliga o‘rtacha 10–15% ga oshmoqda. Bu faqat mahalliylar emas, balki qishloqlardan kelayotganlar va xorijda ishlayotgan mehnat muhojirlarining investitsiyalari hisobiga ham qo‘llab-quvvatlanmoqda.
- Shahar kengayishi: yirik shaharsozlik loyihalari, yangi hududlar va yo‘llar markazga yaqin uy-joylarga talabni kuchaytirmoqda.
- Investitsion jozibadorlik: talabning ortishi shaharda uy-joylarni uzoq muddatli investitsiya sifatida ko‘rishga undamoqda.
Ko‘plab xaridorlar uylarni nafaqat yashash, balki turizm yoki yangi ofis ochayotgan kompaniyalarga ijara berish uchun ham sotib olishmoqda.
Buxoro: tarixiy joziba va “Abadiy Buxoro” loyihasi
Buxoro — madaniy merosi boy shahar. Bu omil to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘chmas mulk bozoriga ta’sir qilmoqda. Turizm rivoji mehmonxona, apartament va zamonaviy kvartiralarga talabni oshirmoqda.
Asosiy omillar:
- “Abadiy Buxoro” loyihasi: tarixiy-etnografik park va atrofdagi infratuzilmaning rivoji investorlar uchun yangi imkoniyatlar ochmoqda, ko‘chmas mulk narxlarini oshirmoqda.
- Tarixiy va turistik joziba: har yili turistlar sonining ko‘payishi va qadimiy mahallalarda yashash istagi uy-joy narxlarining oshishiga olib kelmoqda.
Buxoro madaniy qiymat bilan iqtisodiy istiqbolni uyg‘unlashtirgani uchun investitsiyalar uchun alohida qiziqarli hudud hisoblanadi.
Farg‘ona: sanoat, ish o‘rinlari va uy-joy bozori
Farg‘ona Samarqand va Buxorodan sanoat profili bilan ajralib turadi. Bu yerda mashinasozlik, kimyo, oziq-ovqat va yengil sanoat rivojlanmoqda. Bu esa uy-joyga doimiy talabni shakllantiradi.
Asosiy omillar:
- Sanoat tufayli uy-joyga talab: korxonalar ko‘payishi ishchi kuchini shaharga jalb qilmoqda, xarid qobiliyatini oshirmoqda.
- Yangi ish o‘rinlari va sanoat zonalari: ayniqsa korxonalarga yaqin hududlarda uy-joyga talab kuchli.
- Ichki migratsiya: boshqa hududlardan kelayotgan mutaxassislar bozorni yanada jonlantirmoqda.
Farg‘ona ko‘chmas mulk bozori asta-sekin muvozanatlashmoqda: uy-joy taklifi ortmoqda, ammo talab ham yetarli darajada, bu narxlarning barqaror o‘sishini ta’minlamoqda.
Hududlardagi o‘zbek tendensiyasi
Raqamlarga qarasak, uy-joy narxlarining o‘sishi aniq ko‘rinadi:
- Samarqand viloyatida narxlar o‘rtacha 10,7% ga, Buxoroda esa 14,5% gacha ko‘tarilgan.
- Hududlarda ipoteka dasturlari va aholining daromadlarining oshishi talabni yanada kuchaytirmoqda.
Bu omillar nafaqat mahalliy xaridorlar, balki uzoq muddatli kapital o‘sishini izlayotgan investorlar uchun ham bozorni jozibador qilmoqda.
Investitsion va huquqiy sharoitlar
Investorlar uchun muhim jihatlar:
- $200 mingdan yuqori qiymatdagi ko‘chmas mulk sotib olish yashash uchun ruxsat olish imkonini beradi.
- Davlat dasturlari va hududlarda investitsiyalarni qo‘llab-quvvatlash bozorni xavfsizroq va shaffofroq qilmoqda.
Xulosa va tavsiyalar
Bugun — Samarqand, Buxoro va Farg‘onada ko‘chmas mulk xarid qilish uchun qulay davr. Tarixiy meros, sanoat rivoji va shaharlarning kengayishi kapital o‘sishi va qulay yashash sharoitlarini yaratmoqda.
- Investorlar yirik loyihalar va infratuzilmasi rivojlanayotgan hududlarga e’tibor qaratishi lozim.
- Ko‘chib o‘tishni rejalashtirayotganlar transport, maktab va ijtimoiy infratuzilmani hisobga olishlari kerak.
- Uzoq muddatli investitsiyalar uchun esa qiymati oshadigan va ijaraga berish imkoniyati yuqori bo‘lgan obyektlar tanlanishi maqsadga muvofiq.
Tez-tez so'raladigan savollar
Nega Samarqandda uy-joy narxlari boshqa hududlardan tezroq oshmoqda?
Shahar kengayishi, yirik qurilish loyihalari va keluvchilarning yuqori talabi sabab.
Hozir Buxoroda uy sotib olish kerakmi?
Ha, ayniqsa “Abadiy Buxoro” loyihasi yaqinidagi infratuzilma rivojlanayotgan hududlarda.
Farg‘onada uy-joy bozorini qaysi sohalar qo‘llab-quvvatlamoqda?
Mashinasozlik, kimyo, oziq-ovqat va yengil sanoat.
Hududlarda ipoteka uchun qanday daromad kerak?
Bankka qarab farq qiladi, ammo o‘rtacha daromad ipoteka dasturlaridan foydalanish imkonini bermoqda.
Muallif
Men – jurnalist va tahlilchiman, MDU jurnalistika fakultetini tamomlaganman. Bugun Realting.uz tahririyatiga rahbarlik qilaman, bu yerda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozori haqida ekspertik kontent yozaman va rivojlantiraman. Men uchun jurnalistika nafaqat kasb, balki hayotni, iqtisodiyotni va doimiy o‘zgarib borayotgan shaharlarni tadqiq qilishning bir usuli. Realting.uz’gacha mustaqil jurnalist bo‘lib ishlaganman: xalqaro va sohaviy nashrlar uchun maqolalar yozdim, Markaziy Osiyo va global tendensiyalarni o‘rgandim. Kino sohasida ham o‘zimni sinab ko‘rdim, diktorlikni o‘rgandim va televideniye kurslarini tamomladim. Bu tajribalar menga mediani chuqurroq anglashga yordam berdi, ammo chinakam kasbimni aynan tahlil va jurnalistikada topdim. Ishdan tashqarida meni ijod va sport ilhomlantiradi. Fotografiya bilan shug‘ullanaman va akvarel bo‘yoqlarda rasm chizaman, shuningdek, shaxmat bo‘yicha sport ustaligiga nomzodman. Bolaligimda xoreografiya bilan shug‘ullanganman, bu esa menga intizom va harakatga muhabbatni singdirdi. Bir necha yil Angliyada yashaganman va aynan u yerda futbol muhitini kashf etdim: o‘shandan beri “Arsenal” jamoasining muxlisiman va unga sodiq qolmoqdaman. Men ishonamanki, haqiqiy professional har tomonlama yetuk inson bo‘lishi kerak. Menga arxitektura va urbanistika, san’at va shaxmat strategiyalari, futbol derbilari va madaniy tadqiqotlar yaqin. Bu qiziqishlar meni chinakam va hayotiy qiladi, demak – o‘quvchida aks-sado topadigan matnlar yaratishga yordam beradi.