Toshkent ko‘chmas mulk bozori endi faqat markaz yoki metro atrofidagi uylar bilan cheklanmaydi. So‘nggi yillarda investorlar o‘quv markazlari va til maktablari yaqinidagi uy-joylarga tobora ko‘proq e’tibor qaratmoqda. Sababi oddiy: bu hududlarda talab yil davomida barqaror.

Har kuz poytaxtga talabalarning yangi to‘lqini kirib keladi — kimdir viloyatlardan keladi, kimdir kurslar va universitetlarga yaqin joydan ijara oladi. Ularga til o‘rganuvchi o‘quvchilar, IT yoki marketing bo‘yicha o‘qiyotgan yoshlar va kattalar qo‘shiladi. Barchasining maqsadi bir — yo‘lga vaqt sarflamaslik uchun o‘qishga yaqin yashash.

Shu tariqa alohida toifa ijarachilar shakllanadi — to‘lovga qodir, lekin mobil hayot tarzi bilan yashaydigan, qulaylik uchun pul to‘lashga tayyor odamlar. Bu esa uy egalari uchun bitta xulosani anglatadi: o‘quv markazlari yonidagi uylarning ijara daromadliligi oddiy turar joy massivlariga qaraganda ancha yuqori.

Toshkentda o‘quv markazlari yonidagi uy-joyga talab

Poytaxtda o‘quv markazlari soni har yili ko‘paymoqda — yuzlab til maktablari, IT-akademiyalar, IELTS va SAT kurslari ochilmoqda. Ko‘chmas mulk platformalari ma’lumotiga ko‘ra, o‘quv yili boshlanishi arafasida ijara narxlari o‘rtacha 10-15% ga oshadi.

An’anaviy “qizil nuqtalar” — Yunusobod, Mirabad, Chilonzor va Yakkasaroy. Bu hududlarda yirik xususiy maktablar, oliygohlar va ta’lim markazlari joylashgan. Shu bois talabalarga mo‘ljallangan uylar juda tez topiladi — e’lonlar bir necha kun ichida yo‘qolib ketadi.

Ta’lim infratuzilmasi faol rivojlanayotgan hududlarda narxlar barqaror o‘sadi, bo‘sh turgan kunlar esa juda kam uchraydi. Bu investorlar “sokin” oylarida ham daromaddan mahrum bo‘lmasligini anglatadi.

O‘qish joyiga yaqin uy-joyga investitsiyaning afzalliklari

Agar ko‘chmas mulkni passiv daromad manbai sifatida ko‘radigan bo‘lsak, til maktablari va o‘quv markazlari yonidagi kvartiralar — eng ishonchli variantlardan biri.

Asosiy ustunliklar quyidagicha:

  • Doimiy ijarachi oqimi. Kurslar tugaydi, yangi guruhlar boshlanadi, lekin uy-joyga ehtiyoj to‘xtamaydi. Bir ijarachidan keyin boshqasi keladi — bo‘sh turish deyarli bo‘lmaydi.
  • Yuqori bandlik darajasi. Uzoq hududlardagi uylar oylar davomida ijara berilmasligi mumkin, o‘quv markazlari yaqinida esa kvartiralar bir haftada ijaraga ketadi.
  • Moslashuvchan ijara muddatlari. O‘quvchilar ko‘pincha 3–6 oylik muddatga uy olishadi — bu esa narxni tez-tez qayta ko‘rib chiqish imkonini beradi.
  • Rivojlangan infratuzilma. Bunday hududlarda kafe, do‘kon, kutubxona va transport bekatlari yaqin bo‘ladi.

Natijada hatto kichik uylar ham barqaror va oldindan hisob-kitob qilinadigan daromad olib keladi.

E’tibor berilishi kerak bo‘lgan xavflar

Biroq bu turdagi investitsiyaning o‘ziga xos jihatlari ham bor. O‘quv markazlari yonidan uy sotib olishdan oldin ayrim xavflarni bilish muhim.

  • Yoz oylarida, ayniqsa iyun–avgustda talab pasayadi.
  • Ta’lim markazlari ko‘p joylashgan hududlarda ijara takliflari ko‘payadi — ta’mir, mebel va qulayliklar orqali ajralib turish zarur.
  • Uy-joyning tez eskirishi. Ijarachilarning tez-tez almashishi mebel va texnikaning amortizatsiyasini tezlashtiradi.
  • Ijarachilarning talablari. Talabalar uchun Wi-Fi, kir yuvish mashinasi va asosiy mebel majburiy. Bularsiz yaxshi uy ham bo‘sh turib qolishi mumkin.

Bu xavflar jiddiy emas, lekin reja va boshqaruvni talab qiladi. To‘g‘ri yondashuv bo‘lsa, ular Toshkentdagi ijara daromadiga deyarli ta’sir qilmaydi.

Investitsiya uchun istiqbolli hududlar

Toshkent — ta’lim xaritasi tez o‘zgarayotgan shahar. Ammo ayrim hududlarda o‘quv markazlarining yuqori kontsentratsiyasi investorlar uchun ayniqsa jozibadorlik yaratadi.

  • Mirabad va Yunusobod. Yirik til maktablari, xalqaro kollejlar, IELTS va TOEFL markazlari shu yerda to‘plangan. Markazga yaxshi transport bog‘lanishi bor, talab doimo yuqori.
  • Chilonzor va Yakkasaroy. Xususiy ta’lim markazlari faol rivojlanayotgan hududlar. Ijara narxlari hanuz o‘rtacha, ammo barqaror o‘sish prognoz qilinmoqda.
  • Yangi turar-joy majmualari qurilmoqda, zamonaviy kampuslar va xalqaro maktablar ochilmoqda. Shu bois ko‘chmas mulkka investitsiya uchun istiqbolli hududga aylangan.

O‘quv markazlari yaqinidagi uylar odatda boshqa yashash massivlaridagi xuddi shunday kvartiralardan 10-15% qimmatroq bo‘ladi. Lekin ularning daromadliligi 20-25% yuqori.

Barqaror daromad uchun to‘g‘ri kvartirani qanday tanlash mumkin?

Uy tanlash — eng muhim bosqich. Maktab yoki kurs yonida ekan, darrov sotib olishga shoshilmaslik kerak. Bir nechta mezonlarga qarab baholash lozim:

  • o‘quv markazigacha 10-15 daqiqa piyoda masofa;
  • ta’mir, mebel va texnika mavjudligi;
  • tezkor internet va xavfsizlik tizimi;
  • maydon — bir xonali yoki studiya tezroq o‘zini oqlaydi;
  • hujjatlarning tozaligi va rasmiy ijara shartnomasi.

Shuningdek, sotib olish narxi va ijara stavkasini solishtirib hisob-kitob qilish kerak. Agar uy 8-10 yil ichida o‘zini qoplasa — bu Toshkent uchun yaxshi ko‘rsatkich.

Masalan, Yunusoboddagi yirik til markazi yonidan 40 m² bir xonali kvartira sotib olasiz. Narxi — $70 000.

  • O‘rtacha ijara — oyiga $500.
  • Yillik daromad — $6 000.
  • Soliq va xizmat xarajatlaridan so‘ng ($600-700) sof foyda — taxminan $5 300.
  • Yillik daromadlilik — 7,5%. Bu bank omonatlaridan yuqori va tijorat ko‘chmas mulki bilan tenglashadi.

Agar shu uy uzoqroq hududda bo‘lsa, ijara faqat $350-380 bo‘ladi va o‘zini qoplash muddati 11-12 yilgacha cho‘ziladi.

Nega o‘quv markazlari yaqinidagi uylar eng foydali investitsiya?

Maktablar va o‘quv markazlari yonidagi ko‘chmas mulk — shunchaki trend emas, balki mantiqiy va uzoq muddatli investitsiya strategiyasi. Toshkentda ta’limga bo‘lgan talab oshmoqda, demak, qulay uy-joyga ehtiyoj ham ortib boradi.

Bu turdagi kvartiralar investor uchun uchta asosiy ustunlikni beradi: barqaror ijarachi oqimi, minimal bo‘sh turish va tez o‘zini oqlash.