Uyda gaz va elektrga ulanish: uy egalari uchun amaliy maslahatlar
Xususiy uy sotib olish yoki qurishda asosiy ishlar tugadi deb o‘ylaysiz. Ammo keyingi masala — kommunal xizmatlarga ulanish. Suv va kanalizatsiya odatda osonroq hal qilinadi, lekin gaz va elektr bo‘yicha jarayon murakkabroq. Hujjatlarni to‘g‘ri rasmiylashtirish va kim orqali montaj bajarilishiga qarab xavfsizlik ham, qonuniylik ham, qulaylik ham belgilanadi. Keling, bosqichma-bosqich ko‘rib chiqamiz.
Xususiy uyda gaz ulash tartibi
Gazni muammosiz ulash uchun ketma-ketlikni bilish muhim. Hujjatlarni to‘g‘ri tayyorlash va litsenziyaga ega kompaniya tanlash — xavfsizlik va gazning o‘z vaqtida yoqilishi uchun asosiy shart.
Birinchi qadamlar:
- Texnik shartlarni olish. Buni Yagona portal (EPIGU) yoki Qurilish boshqarmasi (TsUS) orqali olish mumkin. Odatda 2–3 ish kuni davom etadi. Ushbu hujjat gazni aynan sizning uyingizga qanday ulash mumkinligini ko‘rsatadi.
- Onlayn ariza topshirish. hududgaz.uz portalida elektron raqamli imzo (ERI) orqali ariza yuboriladi. Jarayon 3–5 ish kuni ichida ko‘rib chiqiladi. Keyin sizga loyiha, montaj va ishga tushirish uchun maxsus tashkilot biriktiriladi. Muhimi — bu tashkilotda gaz ulash bo‘yicha litsenziya bo‘lishi kerak.
- Maslahat: shartnoma tuzishdan avval tanlangan tashkilotning tajribasini va ruxsatnomalarini tekshiring.
Uyni elektr tarmog‘iga ulash
Elektr ulash jarayoni biroz yengilroq, lekin hujjatlar baribir kerak.
- AО “Milliy / Hududiy elektr tarmoqlari”ga ariza topshirasiz. U yerdan ulanish bo‘yicha shartnoma beriladi.
- Elektr hisoblagichni tekshirish va plombalash vakolatli mutaxassislar tomonidan bepul amalga oshiriladi.
- Ulanish uchun pasport, uyga egalik hujjatlari va zarurat bo‘lsa, elektr ta’minoti loyihasi talab qilinadi.
- Maslahat: hisoblagichni o‘zingiz o‘rnatishga urinmang. Bu qonunbuzarlik sifatida baholanadi va muammolarga olib kelishi mumkin.
Muddatlar va talablar
Gazni ulash jarayoni odatda 2 haftadan 6 haftagacha davom etadi — bu uy joylashuvi va tashkilotlar bandligiga bog‘liq. Elektr odatda tezroq, 1–2 hafta ichida ulanadi.
Kerakli hujjatlar: pasport, mulkka egalik hujjatlari, loyiha (gaz va elektr uchun). Gaz bo‘yicha qo‘shimcha ravishda xavfsizlik talablari va montaj tashkilotining litsenziyasi tekshiriladi.
Xatolar va foydali maslahatlar
- O‘zboshimchalik bilan ulash mumkin emas. Bu katta xavf tug‘diradi.
- Litsenziyani tekshiring. Arzonroq bo‘lsa ham, ruxsatsiz tashkilotga murojaat qilmang.
- Hujjatlarni oldindan tayyorlang. Bu vaqtingizni tejaydi.
- Barcha hujjatlarni saqlang. Keyinchalik kerak bo‘lib qolishi mumkin.
- Loyihadan tejamang. To‘g‘ri loyiha — xavfsizlik kafolati.
Xulosa: Uyni gaz va elektrga ulash murakkab emas, ammo e’tibor va qoidalarga rioya qilish zarur. EPIGU, hududgaz.uz va “Elektr tarmoqlari” orqali arizalarni rasmiylashtirish, litsenziyaga ega tashkilotlar bilan ishlash va muddatlarga amal qilish — sizning uyingizdagi xavfsizlik va qulaylikni ta’minlaydi.
Tez-tez so'raladigan savollar
Gazga arizani ERI holda topshirsa bo‘ladimi?
Yo‘q, hududgaz.uz portalida ERI majburiy.
Gaz ulash qancha turadi?
Narx uy joylashuviga va loyihaga qarab o‘zgaradi. Asosiy xizmatlar litsenziyaga ega tashkilotlar tomonidan belgilangan tariflar asosida ko‘rsatiladi.
Agar montaj kompaniyasi litsenziyasiz bo‘lsa, nima qilish kerak?
Bunday tashkilot bilan ishlash mumkin emas. Yaxshisi, boshqa litsenziyali firmaga murojaat qiling.
Elektrni gaz loyihasisiz ulash mumkinmi?
Ha, bu alohida tartib. Elektr va gazni parallel ravishda rasmiylashtirish mumkin.
Gaz va elektr ulanish muddatlarini qanday bilish mumkin?
hududgaz.uz va “Elektr tarmoqlari” portallarida ariza statusi ko‘rsatiladi, shuningdek, tegishli xizmatlarga qo‘ng‘iroq qilish mumkin.
Muallif
Men – jurnalist va tahlilchiman, MDU jurnalistika fakultetini tamomlaganman. Bugun Realting.uz tahririyatiga rahbarlik qilaman, bu yerda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozori haqida ekspertik kontent yozaman va rivojlantiraman. Men uchun jurnalistika nafaqat kasb, balki hayotni, iqtisodiyotni va doimiy o‘zgarib borayotgan shaharlarni tadqiq qilishning bir usuli. Realting.uz’gacha mustaqil jurnalist bo‘lib ishlaganman: xalqaro va sohaviy nashrlar uchun maqolalar yozdim, Markaziy Osiyo va global tendensiyalarni o‘rgandim. Kino sohasida ham o‘zimni sinab ko‘rdim, diktorlikni o‘rgandim va televideniye kurslarini tamomladim. Bu tajribalar menga mediani chuqurroq anglashga yordam berdi, ammo chinakam kasbimni aynan tahlil va jurnalistikada topdim. Ishdan tashqarida meni ijod va sport ilhomlantiradi. Fotografiya bilan shug‘ullanaman va akvarel bo‘yoqlarda rasm chizaman, shuningdek, shaxmat bo‘yicha sport ustaligiga nomzodman. Bolaligimda xoreografiya bilan shug‘ullanganman, bu esa menga intizom va harakatga muhabbatni singdirdi. Bir necha yil Angliyada yashaganman va aynan u yerda futbol muhitini kashf etdim: o‘shandan beri “Arsenal” jamoasining muxlisiman va unga sodiq qolmoqdaman. Men ishonamanki, haqiqiy professional har tomonlama yetuk inson bo‘lishi kerak. Menga arxitektura va urbanistika, san’at va shaxmat strategiyalari, futbol derbilari va madaniy tadqiqotlar yaqin. Bu qiziqishlar meni chinakam va hayotiy qiladi, demak – o‘quvchida aks-sado topadigan matnlar yaratishga yordam beradi.
